MUSTAFA SÖNMEZ: FİYATLARI YÜZDE 10 İNDİRME HÜLYASI (24. 10. 2018)

173

Türkiye’de özellikle bu yılın ikinci yarısında artan ölçüde yüksek bir enflasyon yaşanıyor ve konuşuluyor. Eylül ayı itibarıyla tüketici fiyatlarındaki yıllık artış
[
buldu. Şimdi ise yüzde 30 enflasyondan bahsediliyor.
Bu, yeni bir durum ve gelirlerini enflasyon ölçüsünde artıramayan ücretliler, emekliler bir anda kendilerini göreli olarak yoksullaşmış hissediyorlar. çalışanların en büyük korkusu ise yüksek enflasyonla beraber daralan ekonominin yeni bir
[

buldu. Oysa AKP’nin iktidardaki ilk 10 yılında dolar fiyatı artışı sadece
[

2 Ekim’de şöyle konuştu: “Sevgili milletime seslenmek istiyorum. Marketlerde şurada burada sizler işi en yakından teftiş eden insanlarsınız. Alışılmadık şekilde ürünlerde fiyat farkları varsa bunları hemen belediye zabıtalarına iletin. Belediye başkanlarına da sesleniyorum Zabıtalarınızı bu konuda hassasiyet içinde olmaya teşvik edin. Fiyatlarda oynamalar, stoklar varsa stoklarını basmak ve gerekeni yapmak görevimizdir. “
Enflasyonun gerçek dinamiklerini görüp önlemler düşünmek yerine alışıldık bir “şeytanlaştırma” eğilimi enflasyon konusunda da hâkim. Şeytanlar ise stokçular, fırsatçılar.
Erdoğan’ın zabıta önlemlerine damadı Hazine ve Maliye Bakanı
[

imzalı 81 il valiliğine gönderilen genelge ile son dönemde kur kaynaklı gelişmeleri fırsat bilerek fahiş fiyat uygulayanlara karşı gerekli tedbirlerin alınması istendi.
AKP’nin yönetim tarzına alışkın olanlar açısından yöntem şaşırtıcı değil. Her anormalliği olumsuzluğu dışsal faktörlere bağlamak, fitne-fücur bulmak, komploya yormak… Yüksek enflasyon da AKP’nin yönetim hatalarının değil olsa olsa aracı, stokçuların işi olabilirdi ve buna maruz kalan halkı korumak için zabıta, emniyet harekete geçirilir.
Bunun devamında yine dünyada belki de emsali görülmemiş bir “enflasyonla topyekûn mücadele” kampanyasına geçildi. Türkiye’nin önde gelen iş insanlarının çağrıldığı bir toplantıda açıklanan kampanyaya göre özel sektör ürettiği ürünlerin fiyatında yıl sonuna kadar geçerli olmak üzere yüzde 10 indirim yapacak. Bir diğer önlem yıl sonuna kadar doğalgaz ve elektriğe zam yapılmayacak. Bankalar da daha önce açmış oldukları kredilerin faizlerinde yüzde 10 indirime gidecekler, mesela yüzde 30 faizli bir kredinin faizi yüzde 27’ye indirilecek. Bu önlemler yıl sonuna kadar geçerli olacak.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tüketici enflasyonunun aylık değişimini 400’ü aşkın mal ve hizmeti piyasadan takip ederek saptıyor. Bu kadar çeşitlilikte mal ve hizmeti üreten on binlerce firma var. Açılan kampanya firmalara bir mecburiyet getirmiyor ama onlardan indirime katılma sözü istiyor. Tabii ki kimse herhangi bir gerekçeyle buna karşı çıkmıyor ama birçoğu da bıyık altından gülüyor.
çünkü kampanyanın başlatıldığı tarih zaten tüketici fiyatlarına yıllık yüzde 25’e yakın zammın yapıldığı bir tarih, sırada da üreticinin maliyet artışından dolayı stoktaki mallarına yansıttığı ama perakendecinin henüz zamlı fiyatla satışa sunmadığı mallar var. Bu yeni etiketler zaten ortalama yüzde 25 zamlı. Bu zamlı fiyattan yapılacak yüzde 10 (10 puan değil) indirimin ne hükmü olabilir ki?
öte yandan maliyet artışı ve gıda arzı eksikliği ile yükselen fiyatlar, zaten iç satışları geriletmiş durumda. TÜİK’in açıkladığı sabit fiyatlarla
[