FİKRET BAŞKAYA: KRİZDEN ÇIKMAK MÜMKÜN DEĞİL, KAPİTALİZMDEN ÇIKMAK MÜMKÜN’ (01. 06. 2020)

187

Eğer öyleyse, tartışmayı asıl bulunması gereken zemine çekmek gerekecek. Zira, kapitalist dünya sisteminin içine sürüklendiği durumu,
kriz
kavramı karşılamıyor. Artık
çöküşten
söz etmek gerekiyor… Dolayısıyla ne ile cebelleştiğini bilmek önemlidir. Eğer söz konusu olan
kriz
olsaydı, geri dönüş potansiyel bir olasılık sayılabilirdi. Zira,
kriz,
‘normal durumdan’, ‘genel denge durumundan’ bir sapma demektir ama ‘geri dönüşü’, ‘normale’ dönüşü de ima eder. Oysa
çöküş,
artık geri dönüşün mümkün olmadığı eşiğin aşılması demektir…
Elbette bir sosyal sistemin, bir ‘üretim tarzının’, bir uygarlığın ölümü, bir canlının ölümüne benzemez, anlık bir şey, değildir, zamana yayılmış bir süreç , bir eğilim olarak tezahür eder. []Karşı karşıya olunan ‘durumu’ yaratan Karona virüs (Covid-19) değil. Virüs bir tetikleyiciydi, sadece yıkımı görünür kıldı ve derinleştirdi. Sistem zaten ileri derecede kırılgan hale gelmişti.
Zira, kapitalist dünya sistemi on yıllardır yeteri kadar yeni değer, artı değer, fazla değer üretmekte zorlanıyor. Başka türlü söylersek, yeteri kadar büyüyemiyor.
[[2]
diyor…
Bildirinin temel zaafı,
kapitalizmin
‘reforme edilebilir bir sistem’ olduğu anlayışından hareket etmesidir. Oysa, kapitalizm asla reforme edilebilir değildir… öyle bir şeyi düşünmek abestir… Kapitalizm nereforme edilebilir ve ne de
insafa gelebilir…Kapitalist mantık dahilinde öyle bir şey asla mümkün değildir… Bu tür girişimler ‘iyi niyet’ ürünü olsalar da, şeylerin gerçeğine nüfûz etmeye, bilince çıkarmaya hizmet etmezler… Kapitalizmi reforme etmek mümkün değildir ama kapitalizmden çıkmak mümkündür. Kaldı ki, hiçbir üretim tarzı, hiçbir uygarlık reforme edilebilir değildir. Zira, her üretim tarzı, her uygarlık modeli ‘belirli bir mantığa göre işler’ ve o mantığın dışına çıkıldığında artık
sistem olmaktan
çıkar… Köleci üretim tarzı, feodal üretim tarzı reforme edilebilir, insafa getirilebilir miydi? Köle-efendi ilişkisi geçerli oldukça, kölenin statüsünde bir ‘yenilik, radikal bir değişiklik’ mümkün müdür? Bir meta uygarlığı olan kapitalizmden çıkmadan ne işi meta olmaktan çıkarmak ve ne de sistemi demokratikleştirmek, ekolojik yıkımı, sosyal plandaki sayısız kötüleşmeyi durdurmak mümkün değildir… Kapitalizm dahilinde demokrasi asla mümkün değildir… Zira demokrasi ve kapitalizm antinomik kavramlardır… Bir olursa diğeri olmaz… O zaman, demokrasinin ne olduğu, nasıl olması gerektiği, demokrasi olarak sunulan sirk oyununun sefaletini de tartışmak gerekecek… Velhasıl, radikal olma zamanı… Malûm,
radikal olmak, sorunları kökeninden el almaktır
denmiştir…
1 HAZİRAN 2020 – öZGüR üNİVERSİTE