TTB 15-16 Aralık 2018 tarihlerinde var olan bildirgeleri gözden geçirmek, kimi başlıklarda yeni bildirgeler oluşturmak üzere bir çalıştay düzenliyor.
“Birçok tabip birliği kuruluş bildirgelerinde, hizmete ilişkin herhangi bir karar verirken, hasta için en iyi olanın her zaman ilk dikkate alınması gereken şey olduğunu belirtmektedir. ” https://www. ttb.org. tr/kutuphane/tip_etigi_2017.pdf
Dünya Tabipler Birliği Genel Sekreterinin Tıp Etiği Elkitabı önsözünde yer verdiği bu cümle tıp etiği tartışmalarında önemli bir eksen tanımlıyor. Vurgulamak için cümleyi parçalarsak
– hizmete ilişkinERİŞ BİLALOĞLU: TTB’DEN ETİK BİLDİRGELER çALIŞTAYI (06. 12. 2018)
– bir karar verirken
– her zaman
– ilk dikkate alınması gereken şey
hasta için en iyi olan
(?)olmalıdır, diye formüle ediyor. Bu ifade bir yol göstermekle birlikte yeni soruları da doğuruyor. Hasta için en iyi olana nasıl karar verilir? Sağlık/sağlık hizmeti düşünüldüğünde birey/hasta (ve bir bütün olarak toplum) için en iyi olan nasıl belirlenir? “kim” belirler?
Doğruluk payı da içeren ezber yanıtlar vermek mümkün elbette. Hastanın/bireyin kendisiyle başlayıp yine hastayla/bireyde biten bir yanıtın en nihayetinde olması gereken/doğru olarak kabulünü hep birlikte onaylayabiliriz. Ancak mesele de zaten bir önceki cümleye içkin olan süreçte düğümleniyor. İnsan hayatının doğasına aykırı biçimlendirilmiş “akış kuralları”, özellikle de içinde bulunduğumuz egemen düzenin insana yabancı, yaşamın doğal akışını ketleyerek yatağından çıkarttığı “insanlık hal”lerinde en iyi olanın belirlenmesidir mesele.
Hekimler bu sürecin içinde özne olarak bir “yerde”dirler. Tarih boyunca bu yer “bir bilen” olarak tanımlanmış ve bu tanımlama tıbbi/”teknik” bilginin donanımıyla en iyi olanı belirlemede “öncelik” (ayrıcalık?) sağlamış.
Kuşkusuz hekimler ve bir bütün olarak sağlıkçıların birey/toplum sağlığı için en iyi olanı yapmak için çabaladıkları ön kabuldür. Ancak genel olarak içinde bulunduğumuz düzen, özel olarak sağlık hizmetlerinin geldiği aşama çok boyutlu ve karmaşık etik ikilemleri önümüze çıkarmaktadır. Kabul etmek gerekir ki hekimler bu ikilemleri yetkin biçimde çözmek için çoğunlukla hazırlıksızdır.
[onur, eşitlik, insana hürmet, adalet, dayanışma
” içinde yaşamla barışık insancıl bir tıp arayışında olanların buluşmasında yarar var. (EB/HK)
6 ARALIK 2018 – BİANET
