Yeni bir teşvik paketi. Yeni bir istihdam kampanyası.
Gündemde!
Yine Cumhurbaşkanı Erdoğan başlattı. Bu sefer artı 2 istihdam çağrısı yaptı.
Şubat ayında başlattığı ‘Milli İstihdam Seferberliği’nde. . .
‘Her işyeri bir kişi alsa’ diyen Erdoğan. . .
Bu sefer. . .
“Her müessesimiz 2’şer kişi istihdam edecek olur ise. . . ” diyerek sayıyı 2’ye çıkardı.
çağrısının ardından şu tespiti yaptı: Büyüme oranımız ikiye katlandı. Eğer bir de artı 2 istihdam sağlayacak olur isek bu ülkeyi kıskananlar çıldırır.
O ne ala!
Ekonomi büyüyecek.
İstihdam artacak, işsizlik azalacak.
Düşmanlar çatlayacak!
Acaba gerçekten ‘teşvik paketi’ ve ‘istihdam seferberliği’ bu sonucu doğurur mu?
Sorunun cevabını, bir önceki seferberliğin sonuçlarına bakarak verebiliriz
NE DENDİ, NE OLDU?Şubat ayında seferberlik ilan edilirken Cumhurbaşkanı şu iddiada bulundu: “Bu seferberlikle işsizliği gümbür gümbür çökerteceğiz. “
Şirketler ardı ardına kampanyaya destek vereceğini açıkladı.
Başlangıçta artı 1 istihdam diye ilan edilen kampanya sonrasında artı yüzde 5 istihdama dönüştü.
Her şirkete, çalışanlarının yüzde 5’i kadar yeni eleman alma çağrısı yapıldı.
Bir yandan ‘istihdam seferberliği’ rüzgarı estirilirken diğer yandan da. . . Başbakan Binali Yıldırımın 2018 yılı için duyurduğu teşvik paketi de hayata geçirildi.
Hükümet hayata geçirdiği teşvik kapsamında. . .
250 Milyar TL’lik kredi hacmi oluşturuldu.
Şirketlere, Kamu Garanti Fonu’ndan, devlet garantili bir şekilde bu kredi dağıtıldı.
KOSGEB kanalıyla küçük işletmelere. . .
İlk 12 ay geri ödemesiz 36 ay vadeli 50 Bin TL faizsiz kredi sağlandı.
2017 Ocak, Şubat, Mart aylarında ödenecek primler 9 ay faizsiz ertelendi. Şirketlere, ‘devlete vereceğin parayı sonra verirsin, önce işine harca’ denildi.
Stajyerlerin istihdam edilmesi halinde ücretlerinin ödenmesinden. . .
Yatırımlara vergi desteğine kadar. . .
Bir dizi ‘kıyak’ yapıldı.
Peki sonuç?. .
önce ‘gümbür gümbür’ çökertileceği iddia edilen işsizlik açısından bakalım!
2 milyon istihdam için bol kese teşvik çıkardılar. Ne oldu?
İstatistik Kurumu’nun açıkladığı en son işsizlik verileri eylül ayına ait.
Ve buna göre. . .
2016 Eylül işsiz sayısı
Bu rakama karşısında yapılan savunma şu:
“Bir yılda 1 milyonu aşkın kişiye iş sağlandı. Ama iş talep eden sayısı arttığı için işsiz sayısı sadece 104 bin azaldı. “
İyi de. . .
Bahsettiğiniz 1 milyonluk istihdam artışı da artış değil.
SGK sigortalı verilerine bakıldığında başka bir gerçek ortaya çıkıyor.
SGK verilerine göre. . .
Son bir yılda (ağustos 2016-2017). . .
çırak, stajyer, kursiyer ve bursiyer sayısında (131 binden kişiden 1 milyona yükselen)
astronomik bir artış görülmekte.
Bu da demektir ki. . .
İstihdamda yaşanan artışın çoğu, İŞKUR tarafından finanse edilen ucuz iş gücü deposu üzerinden sağlandı.
BEDELİ NE OLDU?Teşvikler buhar mı oldu?
Elbet de hayır!
Vatandaşın hissetmediği (nerede hissedildiğine, kimin hissettiğine daha sonra değineceğiz) bir büyüme yarattı.
Büyümenin hissedilebilmesi için istihdamın artırması gerekirdi, olmadı!
İşsizlik yüzde 11 civarında. . .
Vatandaşın pek hissetmediği büyüme verileri piyasalarda da beklendiği kadar bir etki yaratmadı.
Hatta. . .
Yandaş basın dahi, dünya liderliğine oturan büyüme oranını pek bağırtmadı.
İstihdam yaratmayan inşaat, ithalat ve tüketime dayalı bu büyüme modelinin vatandaşa olumsuz yansımaları da oldu.
Bu dönem kredilerle, dayanıklı tüketim mallarında vergi indirimleriyle tüketim artı. Lakin bu tüketim artışı insanların geliri arttığı için olmadı.
İnsanlar iş bulamadığı ya da buldukları işler de düşük ücretli olduğu için gelir artışı yaşanmadı.
Hanehalkı tüketimlerinin çoğunluğunu gelirle değil borçla yapmış.
İşsizlik çözülmedi, borç arttı.
Yalnız sıkıntı bunlarla sınırlı değil!
Tüketimin artması enflasyonu körükledi.
Geçen yılın kasımında yüzde 7 olan yıllık enflasyon. . .
Bu yıl yüzde 13’e dayandı!
Büyüme, bir de beraberinde emekçiler açısından yoksullaşmayı getirdi yani.
İthalat patladı. Cari açık arttı. Sıcak para ihtiyacı arttı. Kurlar yükseldi.
Bedeli ağır oldu.
ŞİRKETLER ARTI YüZDE 55, EMEKçİLER EKSİ 5Teşviklerin şirketlere yaradığı çok açık.
Şirketler, teşvikler sayesinde, 9 ay sonunda kârlarını patlattılar!
Borsada işlem gören şirketlerin kârlarında artış 9 ayda yüzde 55’i buldu.
Şirketlerin kârları enflasyonu 5’e katladı.
Bu sürede işçi ve memurların milli gelirden aldıkları pay ise. . .
Yüzde 35’ten yüzde 30’a geriledi. 5 puan azaldı.
Kâr, faiz, rant gelirlerinin milli gelirden aldıkları pay ise. . .
Yüzde 39’dan
yüzde 47’ye yükseldi.
Emekçiler işçiler açısından bakınca sonuç şöyle: ücretler artmadı. İşsizlik azalmadı. Borç büyüdü. Enflasyon arttı yoksulluk ağırlaştı. Faizler yükseldi.
Anlayacağınız. . .
Sene başındaki teşvik emekçileri çıldırttı, sermayeyi coşturdu.
Acaba yeni teşvik paketi, Cumhurbaşkanın iddia ettiği gibi düşmanı mı çıldırtır?
Yarın devam edeceğiz. . .
18 ARALIK 2017 – EVRENSEL
