Sayıştay İşsizlik Sigortası fonu ile ilgili olarak 2018’de “yerindelik” denetimi yapamadı. Ayrıca Sayıştay’ca 2014’te, 2015’te tespit edilen usulsüzlüklerin çoğu hala devam ediyor.
İşsizlik sigortası fonu, işçinin ücretinden kesilen primlerle biriken bir fondur.
[onlarca alana aktarılıyor.
2008 yılında işsizlik sigortası, “işsizlik için sigorta” olmaktan çıkarıldı, AKP’nin sıkıştıkça başvurduğu bir
[5763 sayılı kanunla
adeta Pandora’nın kutusu açılmış ve fonun harcanmadığı bir kalem kalmamıştır. Yapılan değişiklik ile fonun yararlanıcıları sadece “sigortalı çalışmış ve belirli koşulları yerine getirmiş işsizler” değil, kanunda açıkça tanımlanamayan birçok kesim olmuştur. Bu kesimlerin başında işverenler ve devlet kurumları son zamanlarda kamu bankaları olmuştur.
önceden 4447 sayılı kanunun 46. Maddesi “İşsizlik sigortasının amacı; işsizlik sigortasına ilişkin kuralları ve uygulama esaslarını düzenlemek ve sigortalılara işsiz kalmaları halinde, bu Kanunda öngörülen ödeme ve hizmetlerin yerine getirilmesini sağlamaktır. ” şeklinde iken 2008 yılında söz konusu değişiklik ile “İşsizlik Sigortasının amacı; işsizlik sigortasına ilişkin kuralları ve uygulama esaslarını düzenlemek ve bu kanunda öngörülen hizmetlerin verilmesini sağlamaktır. ” şekline dönüştürüldü. İlk bakışta herhangi bir esaslı değişiklik yokmuş gibi duran bu cümlenin kısalması fonun milyarlarca kaybına neden olmuştur.
“Türkiye’yi 2008 yılında teğet geçen ekonomik kriz” işsizlik sigortası fonunu ve ilgili kanunun neredeyse merkezini değiştirdi. 2008 yılından başlayarak çıkan her torba kanun çalışmasında “işsizlik sigortası fonunun kullanım alanları genişletilmiştir. ” 4447 sayılı kanunda esaslı 8 değişiklik yapılmış, işsizlik sigortası fonu sadece işsizlik ödeneğine değil birçok farklı başlıkta kullanılmaya başlanmıştı. Bunlara ek olarak
OHAL döneminde çıkan KHK’ler kapsamında işsizlik sigortası fonunun kullanım alanı daha da genişletildi. En son işsizlik sigortasından kamu bankalarına “ucuz kredi/borç verilmesi” vakası ile fon tartışmaları
[iskur. gov. tr
adresinden başvurmaları gerekiyor. Başvurmayan alamaz, 30 günden sonra başvurursa geçen süre hakkından düşülüyor. (3) Sigortalıyken işten ayrılmadan önceki son 120 gün içinde primlerinin “kesintisiz” ödenmiş olması gerekiyor ve (4) son üç yıl içerisinde
en az 600 gün süreyle
işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şartıyla fondan belirli bir süre işsizlik ödeneği alınabiliyor. İstisnalar hariç 1 gün bile bu süreler eksikse işsiz fondan yararlanamıyor.
İşsizlerin yararlanması bu kadar zorlaştırılmışken fondan milyarlarca lira başka alanlara aktarılıyor ve iade edileceği söylenmesine rağmen iade edilmiyor.
İŞKUR, denetim raporlarını açıklamadı
İŞKUR, Fonun bağımsız denetim raporlarını 2018 yılı için yılsonu yaklaşmasına rağmen henüz kamuoyunun bilgisine sitesinde sunmadı. En son erişilen
[Sayıştay’ın 2017 İŞKUR Raporu
‘nun ortaya çıkardığı bir gerçek de bianet’te daha önce dile getirdiğim fonun siyasi amaçlarla kullanımı anlamını taşıyan
[İŞKUR bültenleri
arasındaki tek fark sadece TYP yararlanıcı sayısında değil. Sayıştay raporunda belirtilen işsizlik sigortası fonu geliri ve gideri daha yüksek.
Sayıştay raporunda gelir 1,33 Milyar, gider ise 1,17 Milyar fazla sunulmuş.
Sayıştay’ın ve genel olarak kamuoyunun bilgisine sunulması gereken bir durum ve tabii ki Sayıştay raporundaki bir eksiklik de şu: İŞKUR’un milyarlarca fon harcadığı TYP uygulaması ne
[2014’te
,
[2012 Yılı İŞKUR Sayıştay Raporunun
söylediği şu gerçek aradan geçen süreye rağmen aşılamamışsa burada başka bir kasıt aramak gereklidir. “31/12/2006 tarihi itibari ile FON prim alacak miktarı olarak SGK tarafından İŞKUR’a bildirilen ve halen FON bilançosunda alacaklar hesabı altında takip edilen alacağın tahsilatının yapılmadığı görülmüştür. ”
Bağımsız denetim raporuyla ortaya konulan durumda GAP idaresine aktarılan miktarın hala fona aktarılmaması, bu raporların tozlu raflarda bekletildiğini gösteriyor. Yine TYP için harcanan fonun artık bir tür karşılıksız sosyal yardıma dönüşmesi, kamu bankalarına ucuz kredi sağlanması, kamu personellerinin maaşlarının fondan ödenmesi, kurumlara bilgisayar alımından öğle yemeği servisine kadar birçok başlığın işsizlik sigortası fonundan karşılanması fona katkı sunan milyonlarca sigortalı işçinin emeğine konulan ilave bir vergidir.
[rn]7 KASIM 2018 – BİANET
