İktidarların genel ya da yerel seçim tarihlerini özellikle ekonomide yüksek büyüme oranı yakalanan ve hem tüketici hem üretici beklentilerinin yüksek seyrettiği konjonktürlerde tercih ettikleri, mümkünse böyle bir takvimi seçtikleri hep bilinir.
Türkiye’yi 15 yıldır yöneten Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) iktidarı döneminde yapılan seçimler de ekonominin genellikle yüksek büyüme performansı gösterdiği yıllarla çakıştı ya da çakıştırıldı. Büyüme seçmen memnuniyeti yaratarak sandığı AKP lehine etkiledi.
2017 yılı büyümesinin yüzde 7,4 gibi yüksek bir orana ulaşmasıyla yaygın kanı normalde 3 Kasım 2019’da yapılması gereken cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin 2018’e çekileceği yönündeydi. Hatta seçim günü için askeri darbe girişiminin tarihi 15 Temmuz’u verenler de vardı.
örneğin Hazine Müsteşarlığı da yapmış olan ekonomi yazarı
[
aynı performansı sürdüremedi, yerini hızla inişe bıraktı. Tüketiciler ve çeşitli sektör temsilcileri anketlere verdikleri yanıtlarda enflasyonda, işsizlikte iyileşme beklemediklerini; yakın zamanda yatırım, harcama düşünmediklerini; cari açığın azalmayacağını; gelir durumlarının iyileşmeyeceğini belirttiler. Beklentiler hızla bozuldu.
Kredi derecelendirme kuruluşu
[
dolayında arttı. İçeride net döviz açıkları 211 milyar doları bulan firmalar için her döviz fiyatı artışı maliyet demekti. Bankalarda TL tasarrufu olanlar hızla dövize yönelmeye başladı. Toplam tasarruflar içinde dövizin payı
[
yol açtığı saklanamaz hale geldi.
[
‘in bu konudaki yorumu şöyle oldu: “Lirada bu kadar hızlı bir değer kaybı öngörmüyorduk. Enflasyonun tek haneye inmesini bu durum öteledi. “
Katılaşan enflasyona karşılık ücretli gelirleri ise yeterince artmadı. TÜİK verileri, gelire göre gayri safi hasılanın
[
bile dövizdeki yükselişi durduramadı.
Bu arada ABD’de artan faizler ve büyüme, küresel fonların Türkiye’nin de dâhil olduğu çevre ülkelerden çekilmesine yol açıyor. Türkiye’nin Suriye meselelerinden dolayı artan risk primi de sıcak paranın uzaklaşmasında etkili. Suriye’de ABD ile Rusya arasında gelip giden diploması karmaşası AKP’ye güveni azaltırken 2016 temmuz ayından beri uygulanan Olağanüstü Hal (OHAL) yönetimi iş dünyasından da yoğun şikâyet alıyor. özellikle
[
daha da derinleşti. Artan hoşnutsuzluklar ise seçmenin muhalefet partilerine yönelişini ve muhalif oylarda artışı işaret etmeye başladı. Merkez sağda konumlanmak isteyen
[
17 Nisan’da erken seçim açıklamasını yaptı: “[
de Türkiye ile ilgili tespitlerinde ekonominin iyi gitmediğine işaret etti: “Türkiye iç ve dış şartlar içerisinde büyük zorluklarla karşı karşıya. Barışa ve huzura ihtiyaç varken daha çok kutuplaşma ve kaygı ortamı var. Tarihimizin en büyük bekâ sorunları ile karşı karşıyayız. Ekonomik sorunların da ciddi boyutlara ulaştığını görüyoruz. “
Sonuçta ekonomiyi yönetemeyen iktidar 16 aylık yetkisi olmasına rağmen seçimleri öne çekti. Başbakan Yardımcısı Şimşek bu karar sonrası şöyle konuştu: “[
