Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi (TŞFAŞ) şemsiyesi altında 25 fabrika var. Bu fabrikaların 14’ü hafta içinde satışa çıkarılacak. Afyon, Ağrı, Bor, Burdur, çorum, Elbistan, Erzincan, Erzurum, Ilgın, Kastamonu, Kırşehir, Muş, Turhal ve Yozgat fabrikaları özelleştirilecek.
Şeker fabrikaları Türkiye’nin devlerinden biri; geniş bir kesime iş ve aş sağlıyor. Güçlü ve geniş bir organizasyonu var
İşte rakamlarla TŞFAŞ:
– 25 şeker fabrikası,
– 4 alkol fabrikası,
– 2 Makine fabrikası,
– 1 Elektromekanik Aygıtlar Fabrikası,
– 1 Tohum İşleme Fabrikası,
– 1 Araştırma Enstitüsü,
– Yurt çapında 150’den fazla bölge şefliği, 300’ün üstünde pancar alım merkezi,
– Yüzde 53,7 ortağı olduğu özbekistan Horezm Şeker Fabrikası var.
– 2016 yılında İSO 500 sıralamasında 21’inci sırada,
– Geçen yılki net satış rakamı 3,6 milyar lira.
– Şirketin aktif toplamı ise 3 milyar 861 milyon lira.
– 9 bin kişiye istihdam yaratıyor,
On yıllardır Türkiye hammaddesi mısır olan Nişasta Bazlı Şeker üreticisi şirketlerden yana politikalar uyguluyordu. Yanlıştı.
Yanlışların rakamsal sonucu şöyle: çıkarılan Şeker Kanunu ile NBŞ’ye AB’nin üç katı kota tanıdı. Kota öncesi (1998) şekerpancarı üreten aile sayısı 490 bindi. Kota sonrası 105 bine geriledi. Kota öncesi 500 bin hektar alanda, şimdi 320 bin hektar alanda pancar üretimi yapılıyor. Üretim, kota öncesi 22 milyon tondu, şimdi 15 milyon ton.
Oysa tarımın dinamosu olan şekerpancarı üretimi mısıra göre daha yararlı.
Yararları;
– Bir dekar şekerpancarı alanı, üç (3) dekar çam ormanından daha fazla oksijen sağlar. Ekolojiktir.
– Buğdaya oranla 6, ayçiçeğine göre ise 3,5 kat fazla katma değer üretir.
– Şekerpancarı aile için iş ve aş demektir. Buğdaydan 13, mısırdan 8, ayçiçeğinden 5 kat daha fazla istihdam sağlar.
– çapa ve hasat döneminde 250 bin tarım işçisine, fabrikalarda 30 bin işçiye 100 gün süre ile iş sağlar.
– Yaprak, baş ve posası besicilikte yem olarak değerlendirilir.
– Melasından etil alkol üretilir.
– Dekara (doğal) 4 kg saf fosfat, 15 kg potas sağlar. Kendisinden sonra ekilen buğday ve arpa verimliliğini %20 arttırır.
– Pancar şekerinin sağlıklılığı tartışılmazken, NBŞ şekerinin sağlığa zararı tartışma konusudur.
Gelelim bugüne;
14 şeker fabrikasının özelleştirilmesi için deniyor ki; özelleştirildikten sonra üretime devam etmesine ve çiftçilerin ürünlerini almasına yönelik olarak, şartnamede hükümler yer alacak. Fabrikalar çalışsa zaten çiftçinin ürününü alır. Demek ki fabrikaları satın alanların fabrikaları çalıştırmama ihtimalleri var. Her şeyden öte bu ibarenin konulması ve kamuoyu ile paylaşılması tepkiyi özelleştirme sürecinde azaltmaya yönelik. çünkü Türkiye’de “özelleştirme eşittir kapatma” olduğu biliniyor.
Eğer şeker fabrikaları özelleştirilecek olursa Türkiye’de çok şey değişecek.
1- Şekerpancarının üretiminin sağladığı temiz hava sağlanamayacağı için temiz hava kirli hava ile yer değiştirecek.
2- Şekerpancarında kullanılan tarımsal sular, ovalarda kurulacak olan termik santrallere(enerji sektörüne) verilecek. Temiz su ile kirli su yer değiştirecek.
3- Kurulacak termik santral sonucunda, santrallerin yayacağı kirlilik nedeniyle sağlıklı tarımsal ürün elde edil(e)meyecek. Tarım ile enerji, sağlıklı gıda ile sağlıksız gıda yer değiştirecek.
4- Pancar şekeri Nişasta Bazlı Şeker ile yer değiştirecek. Bazı uzmanlara göre bu durumda; sağlıklı gıda ile sağlıksız gıda yer değiştirecek.
5- Besiciler zarar görecek, hammaddesi dışarıdan temin edilen GDO’lu yem kullanımı artacak.
Evet, özelleştirmeler şekerpancarı üretimini bitirmezse bile iyice azaltacak; üreticileri mağdur edecek. Nişasta Bazlı Şeker (NBŞ) sektörüne daha geniş alan açılacak. Yukarıda saydığımız türden pekçok dengeyi değiştirecek. Kısacası özelleştirme uzun süreden bu yana geliyor, oldu, olacak denilen zelzeleydi. Geldi/getirildi. Yanlıştır. Nasıl daha önce bu yanlıştan iki ez dönüldüyse yine dönülmelidir!
23 ŞUBAT 2018 – KARASABAN
