2017’den çok şey öğrendiğimiz kesin. Resmî söylemin dışında genel söylemin de doğru olmadığını bu sene gördük. Mesela TBMM’de “iktidarın çoğunluğu nedeniyle hiçbir tasarının engellenemeyeceği” söyleminin kocaman bir palavra olduğunu zeytin ve meraları sanayi sitelerine açan torba kanuna karşı mücadele edenler çok net gördü.
İnsan bir bilmezse, bir de ne bildiğini bilmezse kötü oluyor. Daha kötüsü yanlışı anlatana karşı doğruyu savunamamak. İyi olansa öğrenmek, bildiğini savunmak ve geliştirmek.
İnsan bilirse ve neyi bildiğini de bilirse iyi oluyor. Mesela 2017’de o kadar çok şey öğrendik ve bilir hale geldik ki koca bir liste çıkar. Toplum olarak şu altta yazılanları bir uzmana anlatın deseniz anlatamaz. Ama sağ olsun ülkemiz Oxford sanki. En acayip denklemleri hep beraber öğreniyoruz.
2018’de ise bu bildiklerimizi çözüme götürsek, 2017’nin öğrettiklerini geliştirsek pek çok şey değişmez mi? Bence değişir. 2017’deki performansımıza az bir katkı ile çok şey değişebilir.
Bu vesile ile kendi deneyimlerim ışığında sadece bir eksenden 2017’den öğrendiğim yedi şeyi sıraladım.
1. Asgari ücretli, bir nükleer ya da kömür santrali kadar desteklense?
2018 yılı için asgari ücret net 1603 TL oldu. Emekçiler o kadar çok kalem vergi veriyor ki o kadar vergiyi Akkuyu Nükleer Santrali verse kimse o santrali yapamaz. Mesela devlet bir kömür santraline verdiği desteği asgari ücretliye verse hem elektrik daha ucuzlar hem de asgari ücret 2500 TL filan olur.
2. Kömür, nükleer çok pahalı, rüzgâr ve güneş çok ucuz, enerji verimliliği bedava.
Bunu bildiği için devlet binalarda enerji verimliliği yönetmeliğini üç yıl erteledi. Yetmedi, çayırhan’da kömür ihalesi yaptı, 1 kilowatt saatlik elektrik için 6,04 sent isteyen firmayı seçti. Ama Anadolu’da rüzgâr ihaleleri eksi fiyat çekerken, güneş için de sistem ürünlerinin yerlileştirmesine rağmen 6,99 sent fiyat verdi. Nükleer zaten 12,35 sent ile çok fahiş. Eskiden bunlar için başka ülkelerden örnek verirdik. 2017’de bu örneklerin hepsi yerli oldu maşallah.
3. Enerji ihtiyacı söylemi boş çıktı! Nasıl çıkmasın?
Daha çok enerji tüketiminden para toplamak için tüketimin şişirildiğini, daha çok tüketim için daha çok AVM yapıldığını, bu yüzden yaz saati uygulamasının devam ettiğini hepimiz öğrenmedik mi?
4. En büyük şirket Karayolları Holding: 2017’de beni en çok etkileyen Karayolları Holding’in gücünü görmek oldu. Sadece 2016’da devlet karayolları politikaları ile öTV, MTV, Köprü-Otoyol Geçişi diyerek 58 milyar TL topladı. Böylece Türkiye’nin en büyük şirketini ikiye katladı. Yetmedi
[
), diğer yandan da ithalat yoluyla enflasyon terbiye etmeye çalışılıyor (ümit Akçay’ın ilgili
[
