Bugün 3 Aralık Dünya Engelliler günü…
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (ASPB) ve Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) “özürlülerin Sorun ve Beklentileri Araştırması’na” göre 2010 yılında veri tabanına kayıtlı engellilerin yüzde 58,6’sı erkek, yüzde 41,4’ü kadın. Bu kişilerin yüzde 62,4’ü kentlerde yaşıyor ve yüzde 63,7’si çalışma çağı nüfusun (15-65) içerisinde. Engellilik oranı yüzde 40 veya üzeri olanların oranı yüzde 84,8 olup bu grubun yarısında oran yüzde 70’in üzerinde.
Engelliler içerisinde lise ve üzeri eğitim düzeyi oranı yüzde 7,7.
Bu oran kadınlarda daha da düşük olup 4,7 oranında. Türkiye’de okuryazar olmayan engelli oranı yüzde 41,6 iken bu oran erkeklerde yüzde 32,1, kadınlarda yüzde 54,9.
Engelliler için yasal istihdam kotaları ne kamu sektöründe ne de özel sektörde dolduruluyor. Toplam memurlar içerisinde engelli oranı yüzde 2’inin altında ve birçok kamu kurumunda bile 657 sayılı Kanun gereği doldurulması gereken “kontenjan” açık. Ekim dönemi verilerine göre 13 bin 441 engelli kontenjan açığı sadece kamuda var.
Bu kapsamda engelli istihdam sayısının artırılması sağlanmalı ve engellilerin çalışmaları teşvik edilmelidir.
Engelsiz Bir Yaşam
İçin;
– Birleşmiş Milletler Engellilerin Hakları Sözleşmesi başta olmak üzere, engelli haklarına ilişkin uluslar arası sözleşmelerin, sosyal devlet olmanın, anayasa ve yasaların gereği ertelenmeden yerine getirilmelidir.
– KHK’larla sorgusuz sualsiz işinden, ekmeğinden edilen engelli kamu çalışanları, tüm kazanmış hakları korunarak derhal aynı görevlerine iade edilmelidir.
– Engellilere yönelik ayrımcılık, değersizleştirme ve ötekileştirme son bulmalı. Bu amaçla temel eğitim ve öğretmen eğitimi içerisinde seçmeli dersler konulmalı, farkındalık ve bilinç arttırma için gerekli çalışmalar yapılmalıdır.
– Engellilere yönelik yapılması gereken yasal ve anayasal zorunluluklar ertelenmeden yerine getirilmelidir. Bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşlarında engellilere yönelik yapılması zorunlu iş, işlem ve eylemler acil yerine getirilmelidir. Kamu kurum ve kuruluşlarına erişim ve ulaşım sorunu acil bir şekilde çözülmelidir. Bütün kamu kurum ve kuruluşlarında ihtiyaç kadar tekerlekli sandalye bulundurulmalıdır.
– Kullanıma uygun asansör ihtiyacı acilen karşılanmalıdır. Tekerlekli sandalye ile çalışan engelli emekçiler için uygun geçiş ve dolaşım yolları oluşturulmalıdır. Engelli geçişlerine uygun merdiven yapısı ve geçiş yolları oluşturulmalıdır.
– çalışmanın fiziki koşulları, ortamı ve oturma düzeni, iletişim ağları (telefon, fotokopi, vb. ) oluşturulurken engellilerin koşulları göz önünde bulundurulmalıdır. çalışılacak yerde engel durumuna uygun donanımlar sağlanmalıdır. İşyerlerinde kullanılan temel araç ve gereçlerin (özel bilgisayar, klavye, kulaklık gibi) ihtiyaç duyulan oranda engelli odaklı planlanması yapılmalıdır.
– Yasal bir zorunluluk olan engelli otoparkı uygulamasına uyulmalı, bu zorunluluğu yerine getirmeyen sorumlular hakkında yasal işlem başlatılmalıdır. Engelli geçiş yolları ve güzergahları üzerine yapılan haksız otopark ve işgaller daha ağır yaptırıma bağlanmalıdır.
Engellilerin çalışma hayatında eşit biçimde yer almaları için gerekli düzenlemeler öncelikli olarak devlet tarafından yapılmalı, engellilerin istihdam edilecekleri alanlar başta olmak üzere toplumun her kesimi bu konuda sorumlu davranmalıdır.
Engellilerin Tüm İhtiyaçlarının Karşılanması Sosyal Devlet Olma Gereğidir!
