Bugün,TİS sürecini değerlendirmek üzere Eş Genel Başkanımız Aysun Gezen, Hukuk TİS ve Uluslararası İlişkiler Sekreterimiz Yusuf Şenol İzmir Şubeler Platformumuz ile basın toplantısı gerçekleştirdi. Basın açıklaması metni aşağıdadır.
280px; Sizlerin de yakından takip ettiği üzere hükümet nihayet dün kamu emekçilerinin ve kamu emekçileri emekliklerinin 2018-2019 yıllarına ilişkin maaş artışı teklifini sundu.
Nihayet diyoruz, çünkü her toplu sözleşme döneminde olduğu gibi hükümet konfederasyonlardan ve sendikalardan toplu sözleşme tekliflerini en geç 24 Temmuz’a kadar teslim etmelerini istemiştir. KESK ve diğer konfederasyon ve sendikalar toplu sözleşme tekliflerini 24 Temmuz’da Devlet Personel Başkanlığı’na vermiştir. 24 Temmuz’dan beri kamuoyu konfederasyonların ve sendikaların toplu sözleşme teklifinin içeriğinden haberdardır. Ancak hükümetin teklifini tam 21 gün sonra, dün öğrenebilmiştir. Oysa özgür, evrensel toplu pazarlık ilkeleri gereği hükümetin teklifini en geç toplu sözleşme görüşmelerinin başladığı 01 Ağustos’ta sunması gerekiyordu. Bunun yerine uyuşmazlık durumunda devreye girecek olan Kamu Görevlileri Hakem Kurulu süresi hariç 3 hafta ile sınırlı görüşmelerin iki haftası hükümetin teklifinin beklenmesi ile tüketilmiştir.
Teklife gelirsek, Kamu İşveren Heyeti yani hükümet dün açıkladığı teklifle Kamu emekçilerinin ve kamu emekçisi emeklilerinin maaşlarında 2018 yılı için % 3+%3, 2019 yılı için yine %3+%3 artış önermiştir.
Teklifi sunan Çalışma ve Sosyal GüvenlikBakanı
“Nezaketle başladık, nezaketle devam edelim” diyerek kamu emekçileri ve emeklilerle alay edilen teklif karşısında “paydaşlarından”
nezaket talep etmiştir. Ayrıca Sayın Bakan, “yetkilendirdiğimiz konfederasyon 2014 yılında olduğu gibi belki enflasyon farkı istemez, biz yine de verelim” diye düşünmüş olacak ki,
“altı aylık dönemlerde enflasyonun teklif ettiğimiz rakamları aşması durumunda enflasyon farkı ödeyeceğiz” diyerek yüreklere su serpmiştir!
İşin şakası bir yana dün açıklanan Kamu İşveren Heyeti teklifi her şeyden önce ciddiyetten yoksun, 3 milyon kamu emekçisi ve 2 milyon kamu emekçisi emeklisi ile dalga geçen bir tekliftir. Hükümet, açlık sınırının 1. 700, yoksulluk sınırının 4. 955 TL’ye dayandığı koşullarda aileleri ile birlikte 20 milyonu bulan
geniş bir kitleye “sefalete devam” teklifi yapmıştır.
Daha 13 gün önce Merkez Bankası başkanı tarafından 2017 yıl sonu enflasyon hedefinin %8,7 ‘ye yükseltildiği, 2018 yılı enflasyon tahmininin değişmediği ve % 6,4 olduğu açıklanmıştır. Hükümet buna rağmen 2018 yılı için hedeflenen enflasyon rakamının bile altında olan %3 + %3 teklifinde bulunabilmiştir. Kaldı ki biraz sonra örnekle açıklayacağımız üzere altışar aylık dilimler halinde yapılan bu artışın karşılığının kümülatif olarak yıllık % 6,1 olarak gösterilmesi gerçeği çarpıtmadır. Söz konusu artış yıllık ortalama % 4,5’tir. Bilindiği üzere AKP hükümetleri yıllardır “kamu emekçilerini, emeklileri enflasyona ezdirmedik” masalları anlatmaktadır.
Dün teklifi sunan Sayın çalışma Bakanı da tıpkı selefleri gibi kamu emekçilerinin ve emeklilerin maaşlarına ilişkin bir dizi rakam sunarak pembe bir tablo çizmiştir.
Ne yazık ki bu pembe tablonun yaşanan gerçek durumla bir ilgisi yoktur. Hükümet ve yandaş konfederasyon yönetimi ısrarla gerçeği yansıtmayan bu rakamlara sığınmaktadır.
Siyasi iktidar tozpembe tablolar çizmeye, malum konfederasyon yönetimi “tarihi başarı” nutukları atmaya devam etse de kamu emekçileri açısından ortada ne bir pembe tablo, ne de tarihi başarılar vardır. Tam tersine ister farklı konfederasyonlara üye olsun isterse hiçbir sendikaya üyeliği bulunmasın, bütün kamu emekçileri yıllardır mali, sosyal, özlük, demokratik pek çok hak kaybı yaşamıştır ve yaşamaya devam etmektedir.
Her şeyden önce Türkiye’de TÜİK’in resmi enflasyon rakamlarının gerçeği yansıtmadığını bilmeyen kalmamıştır. Dolayısıyla TÜİK’in resmi enflasyon rakamlarına hükümet dışında itibar eden de yoktur.
çünkü dar gelirli, asgari ücretli, emekli, kamu emekçileri TÜİK’in resmi enflasyonu ile yaşanan gerçek enflasyon arasındaki farkı her gün gittikçe eriyen maaşlarında, ücretlerinde iliklerine kadar yaşamaktadır.
Buna rağmen
Ali Cengiz
oyunları ile kamu emekçilerine düşük oranlı maaş artışı dayatılmaktadır.
Daha önce de kamuoyu ile paylaştığımız bu Ali Cengiz oyunlarını kısaca özetleyecek olursak:
Birinci Ali Cengiz oyunu resmi enflasyon hesaplamalarında yapılan oyundur.
Başrolünde TÜİK’in
olduğu bu oyunda enflasyon hesaplamasında alt ve üst gelir grupları arasındaki fark görmezden gelinmektedir.
TÜİK’in enflasyon hesaplama yönteminde toplumun alt ve üst gelir grupları arasındaki fark görmezden gelinmektedir. 12 ana harcama grubunda, dört yüzden fazla ürüne-maddeye yer verilen sepetin temel alındığı hesaplamada enflasyonun multi milyarder için de asgari ücretli için de aynı oranda olduğu varsayılmaktadır.
Oysa içinde kamu emekçileri ve emekliler olarak bizim de bulunduğumuz alt gelir grupları ellerine geçen paranın büyük bölümünü gıda, kira-barınma, ulaşım giderleri için kullanmaktadır. Buradan kısabildiğini önce eğitime, sağlığa ayırmakta, en son giyime, sosyal-kültürel faaliyetlere ve eğlenceye harcama yapabilmektedir.
Buna rağmen TÜİK,
enflasyon hesaplamasında alt gelir grubunun en çok harcama yaptığı giderlerin payını düşürmektedir. Aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere, ana harcama gruplarından “Gıda ve Alkolsüz İçecekler” in ağırlığı 2010 yılında % 27,6 dir.
Yani enflasyon hesabında hane halkının 2010 yılında eline geçen her 100 TL’nin 27,6 TL’lik bölümünü gıda ve alkolsüz içeceklere harcadığı temel alınmıştır. Bu oran hane halkı bütçe anketi aracılığı ile 2014 yılında %24,45’e ve 2016 yılında %23,68’e düşürülmüştür. 2017 yılında ise hane halkı anketine bile gerek duyulmadan
%21,77’ye düşürülmüştür.
Yine toplumun alt gelir gruplarının gelirinin önemli bir bölümünü ayırmak zorunda kaldığı konut harcamalarının oranı 2010 yılında %16,83 iken 2017 yılında %14,83’e indirilmiştir. Böylece
yaşanan gerçek enflasyonun perdelenmesi hedeflenmiştir.
Tablo 1
: TÜİK
Enflasyon Hesabında Harcama Gruplarının Endeksdeki Ağırlığı (%)[kck]table 1 cellpadding=0 style=0px; 0[kck]t[kck]tr[kck]td style=224px;ANA HARACAMA GRUBU[kck]/td[kck]td style=95px;2010[kck]/td[kck]td style=95px;2014[kck]/td[kck]td style=95px;2016[kck]/td[kck]td style=95px;2017[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;Gıda ve Alkolsüz İçecekler[kck]/td[kck]td style=95px;27,6[kck]/td[kck]td style=95px;24,45[kck]/td[kck]td style=95px;23,68[kck]/td[kck]td style=95px;21,77[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;Alkollü İçecekler ve Tütün
[kck]/td[kck]td style=95px;5,31[kck]/td[kck]td style=95px;5,29[kck]/td[kck]td style=95px;4,98[kck]/td[kck]td style=95px;5,87[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;Giyim ve Ayakkabı[kck]/td[kck]td style=95px;7,3[kck]/td[kck]td style=95px;7,17[kck]/td[kck]td style=95px;7,43[kck]/td[kck]td style=95px;7,33[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;Konut[kck]/td[kck]td style=95px;16,83[kck]/td[kck]td style=95px;16,41[kck]/td[kck]td style=95px;15,93[kck]/td[kck]td style=95px;14,85[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;Ev Eşyası[kck]/td[kck]td style=95px;6,78[kck]/td[kck]td style=95px;7,52[kck]/td[kck]td style=95px;8,02[kck]/td[kck]td style=95px;7,72[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;Sağlık[kck]/td[kck]td style=95px;2,55[kck]/td[kck]td style=95px;2,44[kck]/td[kck]td style=95px;2,66[kck]/td[kck]td style=95px;2,63[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;Ulaştırma[kck]/td[kck]td style=95px;13,9[kck]/td[kck]td style=95px;15,54[kck]/td[kck]td style=95px;14,31[kck]/td[kck]td style=95px;16,31[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;Haberleşme[kck]/td[kck]td style=95px;4,94[kck]/td[kck]td style=95px;4,7[kck]/td[kck]td style=95px;4,42[kck]/td[kck]td style=95px;4,12[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;Eğlence ve Kültür[kck]/td[kck]td style=95px;2,83[kck]/td[kck]td style=95px;3,36[kck]/td[kck]td style=95px;3,81[kck]/td[kck]td style=95px;3,62[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;Eğitim[kck]/td[kck]td style=95px;2,48[kck]/td[kck]td style=95px;2,26[kck]/td[kck]td style=95px;2,56[kck]/td[kck]td style=95px;2,69[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;Lokanta ve Oteller[kck]/td[kck]td style=95px;5,51[kck]/td[kck]td style=95px;6,58[kck]/td[kck]td style=95px;7,47[kck]/td[kck]td style=95px;8,05[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=224px;çeşitli Mal ve Hizmetler[kck]/td[kck]td style=95px;3,97[kck]/td[kck]td style=95px;4,28[kck]/td[kck]td style=95px;4,73[kck]/td[kck]td style=95px;5,04[kck]/td[kck]/tr[kck]/t[kck]/table
Bu perde kaldırıldığında özellikle alt gelir gruplarının çarşıda, pazarda yaşadığı gerçek enflasyonun TüİK tarafından açıklanan resmi enflasyonu katladığı görülecektir.
Bu tabloyu es geçip “işçiyi, memuru enflasyona ezdirmedik” diyenlere “Hangi enflasyona, TüİK’in resmi enflasyonuna mı, yaşanan gerçek enflasyona mı?” diye sormak gerekiyor.
Buna rağmen kamu emekçilerinin maaş artışları TüİK’in resmi enflasyonuna endekslenmiştir. Hatta 2014 yılında olduğu gibi kamu emekçilerinin maaş artışları TüİK’in resmi enflasyonun altında dahi kaldığı olmuştur.
Hatırlanacağı üzere kamu emekçilerinin 2014 yılı maaşlarında net 123 TL artış yapılmış, enflasyon farkı bile verilmemiştir. Böylece bir “tarihi başarıya” daha imza atan malum konfederasyon yönetimi “en düşük memur maaşında %8,3 artış oldu” açıklaması yapmıştır. 2014 yılı için hedeflenen enflasyon %5 olmasına rağmen gerçekleşen enflasyon %8,17 olmuştur. Bu durumda Devlet Personel Başkanlığı resmi rakamlarına göre 15. derecenin 1. kademesindeki en düşük maaşı alan sadece 49 kamu emekçisi dışındaki tüm kamu emekçileri 2014 yılını kayıpla kapatmıştır.
Enflasyon farkı verilmeyen dolayısıyla maaş katsayısına bağlı eş yardımı, çocuk yardımı, ek ders ücreti, mesai ücreti gibi pek çok kalemde artış yapılmayan 2014 yılında kamu emekçilerinin önemli bir bölümü yılı bir maaş kayıpla kapatmıştır.
Kısacası KESK olarak
daha önce dikkat çektiğimiz üzere kamu emekçileri 2014 yılında 12 ay çalışıp 11 ay maaş almışlardır.
Kamu emekçilerinin maaş artışlarında sergilenen ikinci Ali Cengiz oyunu, yukarıdaki çarpık TüİK rakamlarına dayalı olarak gerçekleşen değil, hedeflenen enflasyonun temel alınması yolu ile sahnelenmektedir.
Oysa aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere Türkiye’de gerçekçi belirlenmeyen, yönlendirme ve manipülasyon içeren politikalar sonucunda hedeflenen enflasyonla gerçekleşen enflasyon arasındaki bant gittikçe genişlemektedir. Böylece emekçi kesimlerin ileriye dönük ücret-maaş artışı talepleri hedeflenen enflasyonla daha baştan kısıtlanmaktadır.
2002 yılından bu yana AKP hükümetleri ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın hedeflediği enflasyon değerleri negatif yıllar dahil edildiğinde bile ortalama % 49 sapma göstermiştir. 2006’dan sonra bu ortalama sapma artarak % 69 olmuştur.
Tablo 2 : Hedeflenen- Gerçekleşen Enflasyon- Hedeften Reel Sapma[kck]table 1 cellpadding=0 style=637px; 478[kck]t[kck]tr[kck]td style=99px;Yıl[kck]/td[kck]td style=163px;Hedef[kck]/td[kck]td style=203px;
Gerçekleşme[kck]/td[kck]td style=175px;
Hedeften Reel Sapma[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2002[kck]/td[kck]td style=163px;
35,0[kck]/td[kck]td style=203px;29,7[kck]/td[kck]td style=175px;-15%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2003[kck]/td[kck]td style=163px;
20,0[kck]/td[kck]td style=203px;18,4[kck]/td[kck]td style=175px;-8%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2004[kck]/td[kck]td style=163px;
12,0[kck]/td[kck]td style=203px;9,3[kck]/td[kck]td style=175px;-23%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2005[kck]/td[kck]td style=163px;
8,0[kck]/td[kck]td style=203px;7,7[kck]/td[kck]td style=175px;-4%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2006[kck]/td[kck]td style=163px;
5,0[kck]/td[kck]td style=203px;9,7[kck]/td[kck]td style=175px;94%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2007[kck]/td[kck]td style=163px;
4,0[kck]/td[kck]td style=203px;8,4[kck]/td[kck]td style=175px;110%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2008[kck]/td[kck]td style=163px;
4,0[kck]/td[kck]td style=203px;10,1[kck]/td[kck]td style=175px;153%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2009[kck]/td[kck]td style=163px;
7,5[kck]/td[kck]td style=203px;6,5[kck]/td[kck]td style=175px;-13%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2010[kck]/td[kck]td style=163px;
6,5[kck]/td[kck]td style=203px;6,4[kck]/td[kck]td style=175px;-2%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2011[kck]/td[kck]td style=163px;
5,5[kck]/td[kck]td style=203px;10,4[kck]/td[kck]td style=175px;89%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2012[kck]/td[kck]td style=163px;
5,0[kck]/td[kck]td style=203px;6,2[kck]/td[kck]td style=175px;24%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2013[kck]/td[kck]td style=163px;
5,0[kck]/td[kck]td style=203px;7,4[kck]/td[kck]td style=175px;48%[kck]/td[kck]/tr[kck]tr[kck]td style=99px;2014[kck]/strong[
